Het plan van Rob Jetten (D66) om in heel Nederland ’s avonds straatverlichting te dimmen of op sommige plekken uit te zetten, heeft veel discussie losgemaakt. Wat bedoeld was als een oproep om stroom te besparen, is uitgegroeid tot een nationale discussie over veiligheid, leefbaarheid en het nut van deze maatregel.
Jetten wil minder licht om energie te besparen
Volgens Jetten is de openbare ruimte een logische plek om energieverbruik terug te dringen.
Hij vindt dat gemeenten vaker moeten kijken of verlichting ’s avonds lager kan, of soms helemaal uit kan.
Daarmee zou het stroomnet worden ontlast en zouden burgers bewuster omgaan met energiegebruik.
Het idee past binnen de bredere energietransitie. Jetten wijst op slimme verlichting, LED-lampen en al bestaande experimenten.
Maar ondanks die uitleg is het verzet dit keer veel groter dan verwacht.
Grote zorgen onder Nederlanders
Op sociale media stromen reacties binnen. Veel mensen vrezen dat donkere straten leiden tot een onveilig gevoel.
Vooral vrouwen, ouderen en ouders van tieners maken zich zorgen over de gevolgen als straatverlichting wordt uitgeschakeld.
Een veelgehoorde reactie: “Waarom moeten gewone Nederlanders steeds inleveren, terwijl de overheid zelf blijft verspillen?”
Ook mensen die in principe voor energiebesparing zijn, vinden dat dit plan verder gaat dan nodig.
Gemeenten zien veel problemen
Gemeenten reageren voorzichtig. Ze experimenteren soms al met dimmen, maar waarschuwen dat grootschalige invoering lastig is. Ze noemen onder andere:
- meer kans op ongelukken bij slecht zicht
- onveiligheidsgevoelens bij bewoners
- technische problemen met oudere verlichting
- kosten voor aanpassingen
- mogelijke aansprakelijkheid bij incidenten
Verkeersdeskundigen waarschuwen
Specialisten benadrukken dat verlichting een belangrijke rol speelt in de verkeersveiligheid, vooral voor fietsers en op drukke kruispunten.
Bij regen of mist kan een gebrek aan licht gevaarlijk zijn. Veel gemeenten hebben juist geïnvesteerd in betere verlichting op belangrijke routes.
Is dit echt effectief, of vooral symbolisch?
Critici vragen zich af of het verminderen van straatverlichting wel zoveel energie bespaart.
Sommigen noemen het vooral een symbolische maatregel, terwijl grotere stappen – zoals het verduurzamen van industrieën – veel meer effect zouden hebben.
Jetten houdt vast aan zijn boodschap
Ondanks de kritiek blijft Jetten benadrukken dat Nederland zijn energieverbruik moet terugbrengen.
Volgens hem horen zichtbare maatregelen bij de energietransitie. Toch lijkt hij de gevoeligheid van dit onderwerp te hebben onderschat: donkere straten maken mensen nu eenmaal onrustig.
Deskundigen pleiten voor maatwerk
Steeds meer experts stellen voor om gericht te kijken waar verlichting echt omlaag kan, zoals:
- industrieterreinen
- lege parkeerplaatsen
- gebieden met weinig verkeer na middernacht
- plaatsen waar slimme verlichting kan reageren op beweging
Zo kan er volgens hen wel worden bespaard zonder dat mensen zich onveilig voelen.
Het debat is nog lang niet voorbij
Gemeenten willen duidelijkheid, burgers willen veiligheid en experts pleiten voor nuance.
Het is duidelijk dat de maatregel niet zomaar ingevoerd kan worden.
De komende tijd moet blijken of Jetten bereid is zijn plan aan te passen.
