Op zonnige dagen en in het weekend is het een bekend beeld op de Nederlandse wegen: groepen wielrenners in felgekleurde outfits, strak in het pak, die in hoog tempo over dijken, binnenwegen en fietspaden razen.
Voor veel mensen hoort het bij het Hollandse landschap. Toch roept het gedrag van sommige wielrenners ook steeds vaker irritatie op bij andere weggebruikers.
Met name automobilisten en voetgangers klagen over roekeloos gedrag, het negeren van verkeersregels en vooral: het idee dat wielrenners altijd en overal voorrang nemen, zelfs als ze het niet hebben.
“Ze rijden alsof de weg van hen is”
Veel mensen die regelmatig op de weg zitten, zullen het herkennen: je rijdt op een rustige landweg, maar plots word je ingehaald door een groep van vijf of zes wielrenners die naast elkaar rijden.
Soms wijken ze niet of nauwelijks uit, ook niet als je langzaam nadert met de auto. Andere keren zie je ze op een rotonde ineens zonder af te remmen de bocht om gaan, alsof ze verwachten dat iedereen wél zal stoppen voor hen.
Het zorgt voor gevaarlijke situaties, frustratie én verwarring over wie nu eigenlijk voorrang heeft. Een veelgehoorde klacht is dat sommige wielrenners zich gedragen alsof ze op een afgesloten parcours rijden.
Ze lijken te vergeten dat ze gewoon deelnemen aan het gewone verkeer, met dezelfde regels als andere fietsers. En daar wringt het vaak.
Voor wie gelden de regels?
Wielrenners zijn volgens de wet in Nederland in principe ‘gewone fietsers’. Dat betekent dat ze zich aan dezelfde regels moeten houden als iemand op een stadsfiets.
Dus stoppen voor rood licht, voorrang verlenen waar dat moet en uiteraard rekening houden met andere weggebruikers. In de praktijk lijkt dit besef niet altijd aanwezig te zijn, zeker niet in grotere groepen.
Sommige groepen rijden met een snelheid van 30 tot 40 km/u – vergelijkbaar met een brommer – maar gedragen zich nog als gewone fietsers.
“Ze denken vaak: wij zijn sneller, dus wij gaan eerst,” vertelt een verkeersdeskundige. “Maar snelheid geeft je geen voorrang.”
Groepsgevoel boven verkeersinzicht
Een ander punt van zorg is het groepsgedrag. In een peloton willen wielrenners graag het tempo vasthouden.
Dat betekent vaak dat men niet stopt voor een voetganger op een zebrapad, of dat een hele groep doorfietst terwijl slechts de eerste persoon eigenlijk voorrang had. Dat groepsgevoel is goed voor de sport, maar kan gevaarlijk worden op de openbare weg.
Bovendien hebben tegenliggers op smalle wegen soms geen idee wat ze moeten doen. Moet je wachten? Afremmen? Toeteren?
Veel mensen voelen zich geïntimideerd door grote groepen wielrenners die in volle vaart naderen, zeker als ze breed over de weg verspreid zijn.
Toenemend aantal meldingen
Bij verschillende gemeenten en politieteams komen jaarlijks tientallen meldingen binnen van verkeersoverlast door wielrenners.
Denk aan bijna-aanrijdingen, schrikmomenten bij overstekende kinderen, of boze reacties als iemand hen aanspreekt op hun gedrag.
Natuurlijk zijn niet alle wielrenners asociaal in het verkeer. De meeste houden zich gewoon aan de regels, fietsen netjes achter elkaar waar nodig en houden rekening met anderen. Maar een kleine groep zorgt voor een slecht imago voor de rest.
In onderstaande video is te zien dat een groepje Lycra-mannetjes op fietsies voorrang gewoon kunnen claimen maar de automobilist dacht daar nét iets anders over
